Hoe ik in Ghana leerde dat microkrediet meer mensen bereikt dan je in eerste instantie denkt

Begeleid door een loan officer

Namens Oikocredit Nederland ben ik in Ghana. Samen met collega’s uit Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Canada, Spanje en Nederland zijn we op ‘study tour’. Een reis langs onze partners en microkredietondernemers, georganiseerd door het internationale kantoor van Oikocredit en ons lokale kantoor in Ghana. John begeleidt ons bij het bezoeken van microkredietondernemers. Hij is  loan officer bij onze partner ADVANS, dat betekent dat hij de contactpersoon is tussen onze partner en de microkredietondernemer. Fijn dus dat hij mee is, want hij heeft al regelmatig contact gehad met deze ondernemers en kent hen daardoor ook persoonlijk. Zo vertelt John mij dat we een vrouwelijke ondernemer gaan bezoeken die veel succes met haar bedrijf heeft.

Voordat we de auto uitstappen vertelt John nog dat bij ADVANS 70% van hun klanten vrouw is. Dat vinden wij een belangrijk cijfer, omdat over het algemeen vrouwen vaak een grotere achterstand hebben, bijvoorbeeld omdat ze geen opleiding hebben gevolgd. Daarnaast steken vrouwen hun geld eerder in onderwijs voor hun kinderen en gezonde voeding voor het hele gezin. Ook maakt een microkrediet vrouwen financieel onafhankelijk van hun man. En dan zijn we er ineens. Ik stap naar buiten, over het open riool, langs de notenverkoper en kom terecht in een winkel vol mooie, kleurrijke stoffen.

Het succesverhaal van Ayshetu

In haar winkel staat ze ons op te wachten, mooi gekleed en breed glimlachend. Zie ik dat nu goed? Heeft ze gouden tanden? Wat draagt ze trouwens mooie kleding. John, de loan officer, loopt naar haar toe om uit te leggen wie we zijn. Ik stel mezelf voor. We schudden elkaar de hand. Ze vertelt me dat ze Ayshetu heet, dat ze 50 jaar is en twee kinderen heeft.

Ze begon met het verkopen van stoffen vanuit een mand op straat. Zoals je zoveel mensen in Ghana met een mand op hun hoofd spullen ziet verkopen. 25 jaar geleden opende ze een fysieke winkel. Ze begon met een kleine lening, maar op dit moment heeft ze een lening van ongeveer € 7.500. Ik vraag haar hoe het kan dat ze zo’n grote lening heeft afgesloten. Ze vertelt: “De zaken gaan erg goed. Ik reis zelfs naar China, India en Dubai om nieuwe stoffen in te kopen”. Daarom heeft ze nu geen microkrediet meer, maar een lening voor kleine en middelgrote bedrijven. Omdat ze best een grote lening heeft, ben ik benieuwd of ze er erg afhankelijk van is. Als ik vraag wat er zou gebeuren als ze geen lening meer zou krijgen zegt ze glimlachend: “Dan red ik het ook wel”.

Wat is dan de toegevoegde waarde van een lening bij deze Oikocreditpartner? Dankzij de leningen bij onze partner kon Ayshetu in het begin grotere aantallen stoffen kopen uit Togo en Nigeria. Nu kan ze zelfs stoffen inkopen uit China, India en Dubai. Omdat de zaken zo goed gaan kan Ayshetu haar geld ook in andere projecten investeren. Ze verdient nu zo goed dat ze twee huizen met appartementen heeft kunnen bouwen. In een gedeelte woont ze zelf, en de overige appartementen verhuurt ze aan familieleden. De impact van de lening van Ayshetu gaat dus véél verder dan alleen haar bedrijf. Er worden veel meer mensen mee bereikt dan in eerste instantie is te zien, besef ik me

Ik vraag John de loan officer nog wel hoe het zit met die gouden tanden. Hij vertelt me dat als Ghanese moslimvrouwen naar Mekka zijn geweest, hun gouden tanden dat laten zien.

Een belangrijke rol voor klein ondernemerschap in Ghana

Ik verlaat haar winkel en stap weer in de auto. We rijden weg van de winkel van Ayshetu. Enthousiast denk ik terug aan onze ontmoeting. Ik vind het knap hoe ze is begonnen met het verkopen op straat, en nu – 25 jaar later – een succesvolle winkel heeft. De impact die haar lening heeft op de levens van haarzelf, haar gezin en haar hele familie raakt me.

John zegt dat ADVANS een belangrijke rol speelt in het ondersteunen van klein ondernemerschap in Ghana. Hiermee vullen ze de leegte die reguliere banken achterlaten. Daarom wil hij vandaag zoveel mogelijk microkredietondernemers bezoeken: zodat ik nog beter kan zien wat de impact is. Terwijl ik nog met hem aan het praten ben, stopt de auto voor een tweede keer die dag, want we zijn aangekomen bij de volgende ondernemer. Een vrouw, natuurlijk.