Microkrediet in Oekraïne – is dat wel zo nodig?

Kleinschalige boeren kunnen deze concurrentie maar moeilijk aan. En alsof dat nog niet genoeg is, is de situatie in het land alleen nog maar verergert door de politieke onrust die er heerst. Kleinschalige boeren hebben dan ook dringend hulp nodig. Oikocredit werkt daarom samen met partners die er alles aan doen om het grote, gapende gat tussen de grootschalige agrarische ondernemingen en de kleinschalige boeren te dichten. Country Manager Svitlana Zubrytska legt in dit interview hoe aangrijpend de situatie is en hoe belangrijk Oikocredits hulp is.

Het is nu al een aantal jaren onrustig in Oekraïne. Wat waren de eerste effecten van het conflict voor kredietverstrekkers in hun klanten in het Oost-Europese land?
"Het eerste effect was dat de leden van instellingen die kredieten verstrekken massaal hun spaargeld opnamen. De mensen waren bang dat het conflict verder zou escaleren en dat hun munteenheid, en dus hun geld, daardoor niets meer waard zou zijn. Ook waren mensen daarom bang om hun spaargeld voor langere tijd ergens neer te zetten. Als gevolg daarvan konden de organisaties die kredieten verstrekken vraag naar nieuwe leningen, en dan met name de lange-termijn-leningen die kleine boeren nodig hebben, niet meer voldoen."

In een recente video noemde je dat Oikocredit en haar partners voorzichtiger moesten zijn. Welke uitdagingen kwam je daarbij tegen?
"Tijdens de beginperiode van alle spanningen kon niemand voorspellen wat er kon gebeuren in Oost-Oekraïne en in de Krim. Zo waren ook de economische gevolgen niet te voorspellen. Omdat de munteenheid zo snel in waarde daalde en vanwege deze economische onzekerheid vermeden zowel de geldverstrekkers als de mensen die een lening nodig hadden het om een nieuwe lening af te sluiten. Daarbij kwam ook nog de hyperinflatie van 2014 en 2015, welke de lokale bevolking hard getroffen heeft. Veel mensen konden hierdoor moeilijk tot niet hun leningen terugbetalen."

Hoe heeft Oikocredit haar partners klanten kunnen ondersteunen in deze turbulente tijd?
"Oikocredit werkte heel nauw samen met partnerorganisaties. Er was regelmatig contact met ondernemers die een lening hadden lopen of verstrekt kregen, en ze kregen regelmatig bezoek om te beoordelen of er extra hulp nodig was. Zo werd het eerder afbetalen van leningen toegestaan, zodat mensen sneller hun lening af konden betalen voordat de munteenheid nog minder waard werd. Wanneer er liquiditeitsproblemen waren bij een partner, dan maakte Oikocredit de uitzondering dat leningen later terugbetaald mochten worden dan eerder afgesproken was."

Ziet de situatie er nu rooskleuriger uit voor ondernemers, wanneer zij een bedrijf willen beginnen of willen uitbreiden?
"Het gewapende conflict in Oost-Oekraïne is politiek gezien beperkt binnen bepaalde grenzen. Sinds mei 2016 is ook de economie weer wat stabieler geworden en is er een bescheiden herstel te zien in de economie. Ook bij de partners van Oikocredit zijn positieve tekenen van herstel te zien. Zo zijn er vier partners die bij Oikocredit aankloppen voor nieuwe leningen voor ondernemers. Zij voelen zich zekerder en zien ook dat de kans dat ondernemers hun lening terugbetalen steeds groter wordt. Dat is een positief teken van hernieuwde vooruitgang in Oekraïne."

Tijdens deze turbulente periode heb je ook meegewerkt aan het ontwikkelen van andere samenwerkingsverbanden, tussen Oikocredit en nieuwe partners, die de agrarische sector ten goede komt.
"Megabank PJSC, een kleinschalige bank die financiële ondersteuning biedt aan kleine ondernemingen, is in 2015 partner van ons (Oikocredit) geworden. Megabank focus op het verstrekken van leningen aan kleine agrarische ondernemingen, omdat juist deze ondernemers vaak moeite hebben om in aanmerking te komen voor een lening. En dat terwijl deze kleine, agrarische ondernemingen de drijvende kracht zijn achter de lokale economie zijn én werkgelegenheid creëren. Precies de reden dat we onze samenwerking met partner Poltava Sad Ltd hebben voortgezet. Poltava is een middelgroot agrarisch bedrijf dat graan, specerijen en groentes in Centraal-Oekraïne verbouwt. Dit bedrijf heeft meer dan 200 medewerkers fulltime in dienst en werkt als het nodig is met extra flexwerkers. Dit bedrijf is dan ook een belangrijke, lokale, economische speler. Het biedt werk en inkomen aan 1900 mensen die in landelijke, afgelegen gebieden wonen."