Als je de Indiase stad Pune in zuidelijke richting verlaat, zie je al snel de bergen van de Western Ghats. Hier, op hoogtes van 1.300 meter rond Mahabaleshwar, komen kleinschalige landbouw en geavanceerde op zonne-energie gebaseerde technologie samen. Tijdens de study-tour van Oikocredit International, in december 2023, konden medewerkers en vrijwilligers van verschillende Oikocredit-vestigingen en steunverenigingen zien hoe deze technologie het werk van kleinschalige boeren vergemakkelijkt en hun jaarlijkse omzet verhoogt.  

Terwijl de thermometer in delen van Europa in december temperaturen rond het vriespunt aangeeft, is het in deze periode in het zuiden van India rond de 30 graden. Het is oogsttijd voor de kleinschalige boeren van de telersvereniging Taji Baji. Naast de tarwe en bonen die ze verbouwen voor eigen consumptie, verbouwen ze hier aardbeien voor de verkoop. Handelaars inspecteren de goederen en laden ze tevreden in hun voertuigen. Sinds enkele jaren nemen de opbrengsten en de versheid van het zoete fruit toe, waarvoor ze bereid zijn hogere prijzen te betalen.  

Kleinschalige boeren zoals Mohit Bhende profiteren hiervan: “We kunnen onze aardbeien voor 20% meer verkopen. Met een productie van tien ton betekent dit een extra jaaromzet van 200.000 Indiase roepie (meer dan € 2.000). Dat is veel geld voor een kleinschalig boer.” Voor de boeren betekent meer inkomen ook een verbetering van hun levensomstandigheden: “Gezinnen kunnen hun kinderen beter onderwijs bieden. De landbouwpraktijken verbeteren ook, omdat boeren toegang krijgen tot de nieuwste technologie en efficiënte irrigatie,” legt hij uit op zijn perceel van één hectare.

De oogst blijft langer vers 

De reden voor de betere kwaliteit van de oogst komt door een technische oplossing van Ecozen. Het partnerbedrijf van Oikocredit is opgericht in 2010 en produceert innovatieve minikoelruimtes op zonne-energie onder de productnaam Ecofrost. Deze worden verhuurd aan kleinschalige boeren. Zelfs ’s nachts en tijdens zonloze uren zorgt de Ecofrost voor een betrouwbare koeling. Hierdoor blijft de oogst langer vers. De voedselverspilling door rotting als gevolg van ongedierte, schimmelinfecties of parasieten is hierdoor met 50% verminderd. Dit is niet vanzelfsprekend voor de Indiase landbouw, die wordt uitgedaagd door de gevolgen van klimaatverandering zoals stijgende temperaturen en hevige regenval.  

Ecozen werkt sinds 2021 samen met Maanaveeya, een Indiase dochteronderneming van Oikocredit. Destijds was het benodigde kapitaal voor de verdere ontwikkeling van Ecozen moeilijk te verkrijgen via banken. Maanaveeya was overtuigd van het potentieel en de sociale impact van het bedrijf en stond op dit cruciale moment klaar met een op behoeften gebaseerde financiering van in totaal 199 miljoen Indiase roepie (ongeveer € 2,48 miljoen). Dit wekte vertrouwen.  

Aantrekkelijke leasing op maat 

De telersvereniging Taji Baji heeft gekozen voor een koelruimte waarin vijf ton groenten en fruit kan worden opgeslagen. Het is transporteerbaar en staat in totaal drie maanden ter beschikking van de gemeenschap. Dat is voldoende voor de aardbeienoogst. De leasekosten worden gedeeld door de ongeveer honderd leden. “Het is een voordeel dat we geen grote uitgaven hebben voor het koelsysteem en de onderhoudskosten zijn ook erg laag,” legde Bhende uit.  

Op het hoofdkantoor van Ecozen in het nabijgelegen Pune gebruiken medewerkers diagnostiek op afstand om te controleren of de opslagtemperaturen optimaal zijn en of alles goed werkt. De benodigde gegevens worden geleverd door de koelcellen, die zijn uitgerust met verschillende sensoren.  

Minder diesel, lagere kosten 

Het bestverkopende product van Ecozen is echter niet de Ecofrost, maar de Ecotron . Een zonnepomp. Het belang van efficiënte irrigatie wordt aan de deelnemers van de study tour uitgelegd voor Kajal Pophale. Kajal is een jonge boerin en bezit twee kleine landbouwpercelen waarop ze onder andere uien, tarwe en koriander verbouwt. Het is op het land al schemerig wanneer we aankomen, maar de toch werkt de pomp nog.  

Dankzij zonne-energie kon Kajal haar kosten verlagen. Haar oude pomp werkte op diesel. Het is dus niet langer meer nodig om dure brandstof te kopen die bovendien schadelijk is voor het milieu. De CO2-uistoot die op deze manier wordt verminderd, levert een bijdrage aan het klimaat. Ecozen schat dat haar zonneproducten meer dan 315 miljoen liter diesel besparen.  

Voor boerin Kajal is het oogstseizoen ook drie maanden langer geworden dankzij de betrouwbare irrigatie. Binnenkort zal ze de zonnepomp aanpassen zodat ze deze op afstand kan bedienen met de app die Ecozen heeft ontwikkeld. Dit zal haar tijd besparen, want zonder afstandsbediening moeten de boeren vaak lange afstanden afleggen naar het veld. Ze wil ook graag andere kleinschalig boeren in de regio overtuigen om de technologie te gebruiken, waarvan de aanschaf momenteel tot 90% wordt gesubsidieerd door de Indiase overheid. “Gewoon doen en uitproberen”, adviseert ze.