Voorbereiden op de toekomst 

In 2021 lukte het Oikocredit, ondanks de pandemie, om de portefeuille voor ontwikkelingsfinanciering te vergroten ten opzichte van het jaar 2020. Dit komt doordat er weer economische groei was in de focuslanden. De coöperatie heeft hierdoor haar doelstellingen op het gebied van financieel resultaat, risicobeheersing en maatschappelijke impact behaald.  

Het positieve geconsolideerde resultaat van € 15,3 miljoen (2020: € 22,2 miljoen verlies) lag in lijn met de verwachtingen en was grotendeels te danken aan alle trouwe leden en investeerders, de inzet van het personeel en de veerkracht van partners. Het totale geconsolideerde vermogen steeg tot € 1.258,1 miljoen (2020: € 1.241,7 miljoen).  

Oikocredit onderging dit jaar veranderingen in de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur en creëerde tegelijkertijd een solide basis voor toekomstige strategische en organisatorische veranderingen in de coöperatie. De recente toename van armoede in de wereld toont het aanhoudende belang aan van impactinvesteringen voor ondersteuning van mensen met een laag inkomen en hoe belangrijk het is om hen te helpen om een waardig leven te leiden.  

Financieringsportefeuille 

Oikocredit financieringsportefeuille bestaat uit leningen en equity-investeringen. Deze groeide dit jaar met 17,8% van € 845,1 miljoen naar € 995,9 miljoen doordat de kredietverlening van huidige en nieuwe partners weer toenam. De portefeuille inclusieve financiering, het grootste aandachtsgebied van Oikocredit, steeg met 18,7% naar € 761,4 miljoen (2020: € 641,3 miljoen). De portefeuille landbouw groeide dit jaar met 22,8% van € 148,7 miljoen naar € 182,6 miljoen. Bij de portefeuille duurzame energie was een kleine daling te zien van 4,3% van € 45,7 miljoen naar 43,7 miljoen.  

De groei van de portefeuille was met 38,0% het grootst in Afrika. Dit is in lijn met de ambitie om daar verder uit te breiden. Verder steeg de portefeuille in Azië met 33,3% en in Latijns-Amerika en het Caribisch gebied met 7,5%. De totale kredietverlening groeide in de loop van het jaar 2021 met 21,7%, terwijl de investeringen in equity-partners daalden met 0,3%.  

De kwaliteit van de portefeuille bleef dit jaar stabiel. De portfolio at risk (het percentage betalingen met meer dan 90 dagen achterstand) is eind 2021 5,5% (2020: 5,8%). Slechts 2 partners (2020: 136) vroegen dit jaar om een ‘betaalvakantie’. Dit is een tijdelijke maatregel die in 2020 werd ingevoerd toen de pandemie uitbrak. Eind 2021 maakten nog vijf partners gebruik van deze betaalvakantie (2020: 69) en werd 90% van het uitstaande kapitaal op tijd afgelost.  

Social performance en capacity building 

Oikocredit heeft dit jaar een grote stap gezet op het gebied van social performance management met de eerste client self-perception survey. Oikocredit heeft in samenwerking met vijf partners onderzocht welke impact de Covid-19 pandemie heeft op microkredietondernemers. Het doel was om te ontdekken welke veranderingen de ondernemers hebben doorgemaakt in de afgelopen 12 maanden. In totaal hebben meer dan 2.500 mensen uit Kenia, Peru, de Filipijnen en Oeganda meegedaan aan deze enquête.  

Oikocredit helpt haar partners om veerkracht op te bouwen en helpt mensen met een laag inkomen om zelfredzaam te worden door middel van training, advies en andere vormen van ondersteuning. In 2021 besteedde de coöperatie € 0,4 miljoen (2020: € 0,7 miljoen) aan capaciteitsopbouwende ondersteuning voor de 50 huidige partners. Voorbeelden hiervan zijn onder meer het geven van training over prijsrisicobeheer aan Latijns-Amerikaanse koffiecoöperaties en een project in Ghana om de groei van vrouwelijke ondernemingen te ondersteunen. Deze initiatieven worden mogelijk gemaakt door de financiering van donateurs. Vaak worden deze projecten uitgevoerd in samenwerking met andere organisaties. 

Het programma ‘Innovation in Response to Covid’, gelanceerd in 2020 vanwege de pandemie, bleef ook dit jaar partners en voormalige partners helpen met het ontwikkelen van klantspecifieke oplossingen voor problemen die door de pandemie worden veroorzaakt.  

Instroom  

Nu de economie wereldwijd gedeeltelijk hersteld is, groeide de jaarlijkse instroom van leden- en investeerderskapitaal van de coöperatie. Het ledenkapitaal steeg met 2,3% naar € 1.129,0 miljoen (2020: € 1.104,1 miljoen). Leden en investeerders kregen iedere drie maanden een update over de financiële resultaten van Oikocredit en over de effecten van de pandemie. 

Na twee jaar geen dividend te hebben uitgekeerd, zal de Raad van Bestuur van Oikocredit, met steun van de Raad van Commissarissen, aan de leden van de coöperatie in juni 2022 voorstellen om een dividend van 0,5% vast te stellen. Dit op voorwaarde dat voorafgaand aan de vergadering geen grote incidenten zijn die een negatieve invloed hebben op de financiële positie van Oikocredit.  

Vooruitblik: positief over de toekomst 

De komende periode gaat Oikocredit zich focussen op twee belangrijke strategische veranderingen. De eerste is de nieuwe organisatiestrategie voor 2022-26, die is ontwikkeld met de leden van de coöperatie en andere belanghebbenden. Met deze strategie wil Oikocredit een wereldwijde investeerdersbeweging creëren en zich meer richten op het investeren in gemeenschappen met lage inkomens en hen te helpen om een beter bestaan op te bouwen. In 2021 is er een pilot gehouden voor deze strategie in kleine gemeenschappen en de komende jaren wil Oikocredit dit verder uitbreiden. De tweede strategische verandering is de overstap naar een nieuw model voor het aantrekken van kapitaal. Deze strategie wordt in de volgende algemene vergadering aan de leden van de coöperatie voorgesteld.  

Mirjam ’t Lam, die in 2021 Thos Ghieskes opvolgde als algemeen directeur: “Dit is een belangrijk jaar geweest voor Oikocredit en voor iedereen die met onze coöperatie samenwerkt. We zullen ook in de toekomst flexibel reageren op nieuwe kansen en uitdagingen en impact blijven leveren. Met onze nieuwe strategische focus op het opbouwen en stimuleren van veerkracht van gemeenschappen, willen we voorop blijven lopen op het gebied van ontwikkelingsfinanciering. We zullen ernaar streven om een groot gemeenschapsgevoel onder onze leden en investeerders te creëren, Oikocredit als beweging te versterken en tegelijkertijd de organisatie toekomstbestendig blijven maken.”